Hoewel er vaak gezegd wordt dat (chronische) pijn erg complex of zelfs onbegrepen is, is dat eigenlijk niet zo. Er is inmiddels veel bekend over pijn en er zijn veel behandelopties.
Als er ergens schade is in het lichaam wordt er een signaal via de zenuwen naar de hersenen gestuurd. De hersenen bepalen vervolgens wat er moet gebeuren. Is de schade gering dan zal het gewoon gerepareerd worden maar gaat het alarm niet af (geen pijn), maar als de schade groot is, zoals bv bij een gebroken been of een snijwond, dat gaat wel het alarm af. Je ervaart pijn en dat zorgt er voor dat je iets gaat doen bv het been ontlasten of de wond verbinden.
Hoe de hersenen het binnenkomende signaal beoordelen hangt niet alleen af van de mate van letsel maar ook van de situatie.
Voorbeeldje: een jongetje is buiten aan het spelen met zijn vriendjes, ze ravotten heftig en gooien elkaar op de grond, geen probleem. Een ander moment: hetzelfde jongetje heeft net een spelletje gedaan en verloren, daarna krijgt hij een vrij kleine duw van een vriendje, nu voelt hij pijn in zijn schouder en behgint te huilen. Zijn hersenen reageren dus heftiger als hij zich verdrietig voelt dan op het moment dat hij vrolijk is. Dat is normaal, de gevoeligheid van ons zenuwstelsel past zich aan aan de situatie.